سنگ کهربا

کهربا در گروه سنگهاى اورگانیک (منشا گیاهى، حیوانى) قرار دارد. در دوران قدیم زمین شناسى به صورت صمغ از درختان کاج مخروطى شکل به نام (پیتوس-سوکسینیفرا) خارج شده و پس از خشک و سخت شدن به صورت فسیل و سنگ درآمده است.

کهربا در گروه سنگهاى اورگانیک (منشا گیاهى، حیوانى) قرار دارد. در دوران قدیم زمین شناسى به صورت صمغ از درختان کاج مخروطى شکل به نام (پیتوس-سوکسینیفرا) خارج شده و پس از خشک و سخت شدن به صورت فسیل و سنگ درآمده است. این درختان به ویژه در دوران سوم زمین شناسى (دوره الیگوسن)( فراوان بوده و گویا صمغ زیادى هم ترشح مى کرده اند، به هر حال امروزه کهربا را در طبقات تشکیل شده در دوران سوم، مخصوصا در نواحى دریاى بالتیک جستجو مى کنند.قشرى از طبقات سوم که این صمغ فسیل شده را ضمن فسیل قسمت هاى دیگر کاج فراوان در بر دارد، به نام زمینهاى آبى نامیده مى شوند. عمده کهرباى جهان عمرى بین 25 تا 90 میلیون سال دارد. گاهى داخل کهربا حشرات و جتى پستانداران کوچک به دام افتاده که روزگاران پیش از تاریخ یافت مى شده اند.
کهربا به خاطر رنگ زیبایش با ارزش است و معمولا از این ماده براى ساخت اشیاى تزئینى و جواهر استفاده مى شود. کهربا ترکیب غیر یکنواختى دارد و مخلوطى از 7 نوع صمغ و رزین است، به طور تقریبى ترکیب شیمیایى آن را مى توان (C10H16O) عنوان کرد.ضریب شکست 1.545-1.539، جلاى صمغى، چگالى 1.09-1.05، ساختمان کریستالى بى شکل و غیر بلورى و در تنوع رنگى زرد،‌نارنجى، قرمز، سفید، قهوه اى ،‌سبز، آبى و مشکى دیده مى شود. سختى کهربا در مناطق مختلف تفاوت هایى دارد، کهرباهاى جوان تر، نرم تر از آنهایى هستند که مدت هاى طولانى زیر خاک مدفون بوده اند. کهربا در برمه سختى (1تا3)، کهرباى منطقه دریاى بالتیک (سختى 2 تا 2.5) و در جمهورى دومینیکان (سختى 1 تا 2) دارد.
معادن:
بزرگ ترین معدن در غرب کالیمینگراد در روسیه در عمق 30 مترى زیر شن و ماسه است و بیشتر در مناطق دریاى بالتیک (Baltic).مناطق دیگرى که داراى معدن کهربا هستند، عبارتند از: جمهورى دومینیکن، ایتالیا، رومانى، برمه، چین، کانادا، مکزیک، ژاپن و آمریکا.
ناپاکى در کهربا بیشترین فسیل هایى که در کهربا دیده مى شود، از حشراتى است مانند: پشه، زنبور (بى عسل)، زنبور عسل، مورچه اما گاهى اوقات در کهربا حشراتى مانند: ملخ، سوسک، موریانه، پروانه و حشرات موذی.حیواناتى مانند عنکبوت، هزارپا، عقرب،‌قورباغه، مارمولک ها و حیوانات بزرگ مانند پستانداران و پرندگان، فقط پر یا خز آنها در کهربا دیده مى شود. در کهربا بقایاى گیاهان که شامل گل، هسته، ساقه، برگ، کاج سوزنى، میوه کاج هم دیده مى شود که بسایر با ارزش اند.فسیل هایى که کمیاب اند، ارزش و کیفیت کهربا را تعیین مى کند. به خاطر داشته باشید فسیل هایى ارزشمند هستن، که گونه آنها در حیات امروزى زنده نیستند و نسل آنها منقرض شده است.
قیمت کهربا:
ناپاکى کهربا باعث افزایش قیمت در کهربا مى شود. خبر جالبى که اخیرا درباره یک تکه کهربا دومینیکان همراه فسیل مارمولک پیدا شد، به قیمت 75000 هزار دلار فروخته شده است. فروش کهربا به صورت عمده حدودا به قیمت 15 دلار بابت هر قطعه داده مى شود. توجه داشته باشید کهربا را به صورت قیراط قیمت گذارى نمى کنند. کهرباهایى که روى آنها کنده کارى شده، در بازار قیمت بسیار بالایى دارند.
نگهدارى از کهرباکهربا بسیار نرم و شکننده است، پس هنگام حمل و نگهدارى، مراقبت خاصى نیاز دارد. اسیدها، عطرها، اسپرى هاى مو و مواد شیمیایى باعث خراب شدن سنگ مى شوند. همچنین صابون و مواد شوینده یک پوشش سفید رنگ نامطلوب روى سطح سنگ ایجاد مى کنند. هیچ گاه براى تمیز کردن کهربا از آب داغ استفاده نکنید و سنگ را در محیط هایى که داراى حرارت بالا هستند، قرار ندهید.
بهسازى کهربا:
رنگ کردن، حرارت دادن، پوشش دادن روى سطح روشهاى بهسازى کهربا هستند. رنگ کردن باعث مى شود سن کهربا بیشتر به نظر برسد و حرارت کیفیت رنگ را افزایش مى دهد. با پوشش دادن روى سطح نیز صدمات و ترک هاى سطحى روى سنگ را ترمیم مى کنند.
مشابه هاى کهربا رزین هاى طبیعى، مصنوعى و پلاستیک مشابه هاى خوبى براى کهربا هستند که با تست هاى گوهرشناسى قاب تشخیص اند.
نام نویسنده : سابرینا امیرگروسى
بیست و ششمین گردهمایى علوم زمین شناسى سازمان زمین شناسى کشور